‘De topsector tuinbouw zou zich moeten concentreren op verse producten met stoffen voor een gezond voedingspatroon en daarbij ziekten als kanker, obesitas en diabetes 2 kunnen bestrijden. Nederland heeft de best ontwikkelde tuinbouw ter wereld, maar laat hier een geweldige kans liggen.’ Zegt Rob Baan van Koppert Cress in Monster, het tuinbouwgebied bij Den Haag. Zelf kweekt hij kruiden met bijzondere smaken, ‘cressen’ noemt hij ze. Een topproduct voor culinaire chefs.
High-tech tuinbouw
Wie ooit door het Botlek/Europoortgebied reed, moet wel onder de indruk zijn gekomen van die andere pijler van de Nederlandse economie, de chemische industrie. Wie vanuit Den Haag naar het Westland rijdt, kijkt evenzeer met verbazing om zich heen naar het tuinbouwcomplex dat zich daar heeft ontwikkeld. Een glazen stad van kassen met veilinggebouwen en een enorme bijbehorende logistiek. Samen zijn ze de belangrijkste bouwstenen van de Nederlandse export. ‘En toch kan het allemaal veel beter,’ zegt Rob Baan, de flamboyante directeur van Koppert Cress, een bedrijf dat opereert onder de toevoeging van ‘Architecture Aromatique’. Een fantastisch, hypermodern bedrijf, innovatief tot in de vingertoppen, vanaf de vernieuwende producten tot aan de kassen met hun energie- en waterhuishouding. Zo kocht hij bijvoorbeeld niet steeds de nieuwste LED-lampen voor zijn bedrijf, maar heeft hij voor 20 jaar licht gekocht. Roze verlichting want groen nemen de planten niet op, dus heeft hij die kleur weggelaten uit zijn lampen. Goedkoper in energie. Hij teelt niet op grond, maar op een soort luiermateriaal dat enorme hoeveelheden water kan bevatten. Het levert tuinbouw op, als je deze high-tech fabriek tenminste nog zo kan noemen, zoals je die nergens ter wereld ziet. In 2000 nam hij het bedrijf over met de hulp van Chinese aandeelhouders en bouwde het uit tot wat het nu is.
Plantjes met oestersmaak
Rob Baan produceert 60 verschillende smaken die hun weg vinden naar gastronomische chefs over de hele wereld. Hij doet dat door nieuwe klanten persoonlijk doosjes met kleine plantjes uit het assortiment van die 60 verschillende smaken toe te sturen. Een doosje, dat zestien kleine bakjes met plantjes met diverse smaken bevat, is in Moskou € 20 waard. Plantjes die groeien in een week tot een paar weken en die allemaal een bijzondere smaak hebben waar elke kok iets bijzonders mee kan. Hij vindt ze overal ter wereld en ze smaken naar oesters, radijs, camembert, anijs, mosterd en nog veel meer. Er is een plantje, ‘BlinQ Blossom’, dat dat schittert in het licht en zó op de Kerstsalade kan. Hij bouwde er een miljoenentuinbouwbedrijf mee, waar elke dag bezoekers, waaronder veel koks, komen die met zijn producten komen experimenteren in een hypermoderne keuken. Een bezoek aan Koppert Cress is als een wijnproeverij, maar dan met kruiden. Een bijzondere ervaring. Het plantje dat naar oesters smaakt komt bijvoorbeeld oorspronkelijk uit Bretagne en is in de gastronomie heel populair. Smaken op moleculair niveau, noemt Rob Baan zijn producten. Alle gastronomische chefs willen bijzondere smaken uit de natuur. In Monster vinden ze die. Zestig verschillende. Een topproduct van de Nederlandse tuinbouw. ‘Nederland is een duur land,’ zegt Rob Baan, ‘laten we dus dure, bijzondere producten maken waarmee we ons geld kunnen verdienen. Goedkope zaken dat is niets voor ons land.’ Daarom vindt hij dat het met de Nederlandse tuinbouw de verkeerde kant op gaat. ‘Die wil alleen maar goedkoper produceren.’ Op zijn minst een interessante visie. Toch?
Gezond leren eten
Rob Baan heeft nog een tweede missie naast het groot maken van zijn tuinbouwbedrijf: het verband aantonen tussen voedsel en gezondheid, mensen gezond leren eten en daardoor ziektes als kanker, obesitas en diabetes2 uitbannen. ‘Artsen begrijpen er niets van, die voeren slechts uit wat hen op de universiteit is geleerd. Dat is wetenschap, denken ze, en gezonde voeding past niet in hun beroepsbeeld. Hun wetenschap heeft overigens weinig bijgedragen aan onze gezondheid. Het feit dat we langer leven, is voornamelijk te danken aan betere hygiëne en schoon drinkwater. Maar de mens heeft nog steeds het lichaam van de jager/verzamelaar die hij 170.000 jaar geleden was en dat lichaam moet hij op dezelfde manier voeden, wil het gezond blijven.’ Volgens hem sterft een derde van de mensen door het eten van incorrect voedsel.
Gezondheid is de toegevoegde waarde van de tuinbouw
Kanker kregen we altijd al, maar is te genezen, of in ieder geval grotendeels te voorkomen, door het eten van broccoli, allerlei soorten kool, uien en knoflook, die stoffen bevatten die ons beschermen tegen kanker. Tomaten bevatten lycopeen dat beschermt tegen zonnebrand en daarmee tegen huidkanker. Obesitas, ook zo’n ziekte. Waardoor ontstaat het? Omdat we alleen nog maar bewerkt voedsel eten. Kortom het niet-eten van planten, met hun hele pakket aan nuttige stoffen, is gevaarlijk. Vitaminepillen die meestal maar één ingrediënt bevatten, zijn geen alternatief. Alleen al in Nederland zijn er een miljoen diabetes2 patiënten en dat probleem kunnen we oplossen door het eten van beter voedsel, verse groente en vers fruit. ‘Daarin moet de toegevoegde waarde van onze tuinbouw zitten. Zo kan deze bedrijfstak wat betekenen voor de wereld,’ zegt Rob Baan. Hij wil, onder medisch toezicht, proeven uitvoeren in het noorden van Nederland, waarbij onderzocht gaat worden of we met voedsel diabetes2 onder controle kunnen krijgen. ‘Daar moet onze tuinbouw zich op richten. Op verse producten met een hoge concentratie aan beschermende stoffen. Vlees eten we dan maar als garnering. Groente, daar gaat het om.’
