Niet uitgenodigd voor het speciale diner op maat waarmee het tuinbouwinitiatief vers+ werd afgetrapt? Wees dan niet getreurd, want als het aan de initiatiefnemers ligt, is dit de toekomst. Een toekomst waarin op termijn iedereen op basis van persoonsgebonden voedingsbehoeftes voeding op maat krijgt. De Nederlandse (glas)tuinbouwsector heeft hierin een belangrijke rol als producent van gezonde groenten. Maar in de communicatie over deze gezonde eigenschappen is nog veel ruimte voor verbetering, zo bleek tijdens de officiële presentatie op dinsdagavond 9 oktober.
In juni 2014 werd onder aanvoering van Best Fresh Group en Koppert Cress samen met de Gemeente Westland en InnovationQuarter gestart met een programma om van Nederland de gezondste delta van de wereld te maken. Groenten en fruit spelen hierin een cruciale rol, waarbij de gedachte bij de initiatiefnemers is dat gepersonaliseerde voeding dichterbij is dan iedereen denkt. vers+ wil daarom betrouwbaar inzichtelijk maken welke nutriënten er in groenten en fruit zitten om die kennis vervolgens te delen met de hele keten van veredelaar tot consument.
Persoonlijke behoefte in plaats van ‘one size fits all’
Want dat is hard nodig, schets Natasja van der Lely, Strateeg Food & Health bij Koppert Cress en het boegbeeld van het tuinbouwinitiatief, de noodzaak van innovatie. “Op de manier zoals wij op aarde op dit moment voedsel produceren en consumeren, maken wij onszelf en de wereld ziek. Het klimaat, het milieu, maar, niet onbelangrijk, ook wijzelf lijden eronder. Denk alleen maar aan hoge obesitascijfers of de toename van hart- en vaatziekten.”
De laatste jaren is de vernieuwing inmiddels wel ingezet en zelfs in een stroomversnelling geraakt. In steeds meer sectoren is alles afgestemd op de persoonlijke behoefte van de consument. “Waarom dan niet in de voeding?”, vraagt Natasja zich hardop af. “De monitoringsmogelijkheden zijn er al. Zelfs het inbrengen van sensoren in het menselijk lichaam is mogelijk. Nu is op het gebied van voeding nog sprake van ‘one size fits all’, terwijl er genoeg kennis is waaruit blijkt dat elk individu andere voedingsbehoeftes heeft.”
Voorafgaand aan het diner werd door DNA-onderzoeksbedrijf Omnigen op basis van een selectie van DNA-markers gekeken welke voedingsbehoeftes iedereen had. Voor alle honderd deelnemers werden op basis daarvan door Hutten Catering in totaal honderd verschillende menu’s samengesteld met voor iedereen weer andere ingrediënten.
Geen bulk, maar hoogwaardige producten en kennis
Om te voorkomen dat er straks over de sector gesproken zou worden in plaats van met de sector, was vers+ er snel bij om in te spelen op de trends. De sector staat voor de uitdaging om de focus te verleggen van kilo’s naar voedingsstoffen. “Nederland is een duur land, dus wij moeten hier dure producten telen”, vindt Rob Baan van Koppert Cress. “Geen bulkproducten, zoals nu nog vaak het geval is. De focus ligt nog veel te veel op kilo’s. Daarop gaan we het uiteindelijk verliezen van landen waar bijvoorbeeld de arbeid veel goedkoper is. Juist hier in het Westland, in Nederland, kunnen wij werk maken van smaak, van de voedingsstoffen in onze producten. Telen met grotere marges, met minder areaal met dank aan onze vooruitstrevende teeltechnieken en de kennis die wij hebben.”
Kennis die een belangrijk exportproduct is maar die dat nog veel meer zal worden is de verwachting. “De kennis die wij hebben en nog verder gaan uitbouwen, is veel meer waard dan tomaten. Overigens is veel van die kennis, ook over voedingstoffen, er vaak al. Alleen zit zulke kennis vaak verstopt op plekken waar maar weinig mensen eraan kunnen komen”, betreurt Rob.
Kennis delen en de boodschap overbrengen
Niet alleen de telers en veredelaars zullen zich op termijn moeten gaan aanpassen, ook de medische wereld. “Raar eigenlijk dat de glastuinbouw met zo’n initiatief moest komen”, vindt Rob. “Gelukkig zijn er inmiddels meerdere partijen betrokken bij dit cross-sectorale innovatieprogramma, waaronder ook de medische wereld.” Als voorbeeld noemt Rob Lans Tomaten waar speciaal aandacht is voor lycopeen, een voedingsstof die mogelijk een positief effect heeft op het voorkomen van prostaatkanker. In een pilot wordt dit mogelijk positieve effect bij prostaatkankerpatiënten onderzocht.
Natasja van der Lely (Koppert Cress/vers+) en Marieke Kodde (InnovationQuarter) gaven tijdens het diner hun visie op persoonlijke voeding en gezondheid.
De kreet ‘geen pillen, maar paprika’ raakt langzamerhand gemeengoed en een groeiende stroming van artsen onderkent inmiddels ook het belang van gezonde voeding. “Artsen hebben een belangrijke rol bij het brengen van de boodschap dat gepersonaliseerde voeding op basis van nutriënten belangrijk is”, aldus Rob. “Wetenschappelijke claims daarover maken is lastig, maar als vers+ kunnen we wel de algemene boodschap overbrengen. En dat kan, plat gezegd, ook door mensen te laten ervaren dat je van gezonde voeding beter gaat kleien.”
Met het verspreiden van die boodschap werd gisteravond officieel begonnen. Verder zal vers+ producten en diensten gaan ontwikkelen om in te spelen op de (persoonlijke) voedingsbehoefte. Op die manier wil het tuinbouwinitiatief de verschillende schakels in de waardeketen activeren en samenbrengen om tot nieuwe verdien- en waardemodellen te komen op gebied van persoonlijke voeding en gezondheid.